SATRANÇTA DİZİLİM
Satranç tahtasının sol köşesinden başlanarak sekiz sütun a, b, c, d,
e, f, g harfleri ile, sekiz sıra da 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
sayıları ile belirtilmiştir. Buna göre, herhangi bir kare, örneğin,
a5, e3, g7 şeklinde belirlenir.
Bir taşla yapılan hamleyi belirtmek için önce oynanan taşın ilk
harfi, sonra gittiği kare yazılır. Örneğin, Fg7, filin bulunduğu
kareden g7 karesine, Şe2, şahın bulunduğu kareden e2 karesine
gittiğini belirtir.
Piyon hamlelerini belirtmek için yalnız gittiği karenin adı
kullanılır. Örnek: e4, d3, a5.
Taş alma, taş alanın ilk harfi, x işareti ve gittiği yani alınan taşın
bulunduğu karenin belirtilmesi ile yazılır: Örnek: Kxd4, kalenin bulunduğu
kareden d4 karesine giderek bu karede bulunan rakip taşı aldığını gösterir.
Piyonun taş alması, bulunduğu sütunun harfinin ve x işaretinden sonra gittiği
yani aldığı taşın bulunduğu karenin belirtilmesi ile yazılır. Örnek: exd4,
gxf4, cxb5.
Aynı cinsten iki taş (iki kale, iki at) aynı kareye gidebiliyorsa
hareketleri şöyle yazılır:
a) Önce taşın ilk harfi, sonra bulunduğu sütun, daha sonra gittiği kare
yazılır. f8 ve a8 karelerinde bulunan iki kaleden birincisi d8 karesine
oynatılıyorsa bu hamle Kfd8, diğeri Kad8 şeklinde yazılır.
b) Aynı cinsten iki taş aynı sütunda ise, önce oynanan
taşın ilk harfi sonra bulunduğu sıranın numarası, daha sonra gittiği kare
yazılır. d2 ve d4 karelerinde bulunan iki attan biri f3 karesine
oynatılıyorsa bu hamle A2f3. A4f3 şeklinde yazılır.
Bu hamleler taş alarak yapıldığı takdirde aynı hamleler
Kfxd8, Kaxd8, A2xf3, A4xf3 şeklinde yazılır.
Son sıraya ulaşan piyonun vezir, kale, at ya da fil olması
yeni taşın ilk harfı ile belirtilir. Örnek: g8V, c8K, a1A, d1F
FIDE’nin bu kararında oyunların yazılmasında kullanılan kısaltmalar
şöyle açıklanmıştır: 0-0 küçük rok, 0-0-0 büyük rok, x taş alma, + şah
uyarısı, + + mat, e.p. geçerken alma.
